متن کامل خبر


 
جلسه دفاع از پایان‌نامه:خانم فاطمه خوشیاری، گروه مرتعداری

خلاصه خبر: اثر تغییر کاربری اراضی برخصوصیات پوشش گیاهی وفیزیکی-شیمیایی خاک در مراتع کهنه لاشک کجور)

  • عنوان: اثر تغییر کاربری اراضی برخصوصیات پوشش گیاهی وفیزیکی-شیمیایی خاک در مراتع کهنه لاشک کجور)
  • ارائه‌کننده: خانم فاطمه خوشیاری
  • استاد راهنما: دکترقاسمعلی دیانتی
  • استاد ناظر داخلی اول: دکتر یحیی کوچ
  • استاد ناظر خارجی اول: دکتر رضا تمرتاش
  • نماینده تحصیلات تکمیلی: دکتر رضا عرفانزاده
  • مکان: سالن دفاع کاخ
  • تاریخ: 3/11/96
  • ساعت: 10صبح

چکیده چکیده با توجه به اهمیت مراتع غرب استان مازندران و ضرورت اطلاع از تغییر کاربری اراضی که یکی از علل عمده تخریب مراتع بوده، این پژوهش برای بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر ویژگی¬های پوشش گیاهی و فیزیکی- شیمیایی خاک انجام شد. جهت انجام این مطالعه 5 کاربری شامل تحت چرای دام، قرق، کاربری تحت کشتmontanum Secale (چاودار کوهی)، کاربری مرتعکاری شده توسط گونه Bromus tomentellus و دیم¬زار در نظرگرفته شد. نمونه¬برداری به صورت تصادفی- سیستماتیک و با استقرار 3 ترانسکت 50 متری و 3 پلات (1×1 متر مربعی) در امتداد هر ترانسکت صورت گرفت. نمونه¬برداری خاک از عمق 20-0 سانتی متری به منظور اندازه¬گیری برخی خصوصیات فیزیکی خاک مانند بافت خاک¬، وزن مخصوص ظاهری و پایداری خاکدانه و خصوصیات شیمیایی مثل کربن آلی، ماده آلی، ماده آلی ذره¬ای، هدایت الکتریکی، pH خاک، نیتروژن کل، کلسیم، پتاسیم، فسفر، کربن آلی ذره¬ای انجام شد. تجزیه و تحلیل داده¬ها با آزمون GLMMو تفاوت بین میانگین¬ها توسط آزمون توکی (HSD) انجام گرفت. نتایج نشان داد که دیم¬زار بالاترین وزن مخصوص ظاهری (51/1 گرم بر سانتی مترمکعب) را داشته است و پایداری خاکدانه در بین کاربر¬ی¬ها دارای اختلاف معنی¬داری نبوده است. کربن آلی، ماده آلی، کربن آلی ذره¬ای و ماده¬ آلی ذره¬ای در کاربری مرتعکاری شده بیشترین مقدار به ترتیب 34/1، 3/2، 87/9 و 02/17درصد و در دیم¬زار کمترین میزان 85/0، 47/1، 4/3 و 87/5 درصد مشاهده شد. EC خاک در قرق پایین ترین مقدار 14/0 به دست آمد. میزان واکنش خاک (pH) در مرتع قرق شده و تحت چرا به ترتیب 27/8 و 1/8 بیشترین و کمترین مقدار بوده است. کاربری مرتعکاری شده با 444 پی¬پی¬ام، بیشترین مقدار پتاسیم را در بین کاربری¬ها به خود اختصاص داده است. میانگین کلسیم در دیم¬زار بیشترین مقدار 66/335 پی¬پی¬ام و در مرتعکاری شده کمترین مقدار 83/324 دیده شد. میزان فسفر در تحت چرا بیشترین مقدار 22/37 پی¬پی¬ام و در قرق کمترین مقدار 33/16 مشاهده شد. از نظر میزان رس در بین کاربری¬ها اختلاف معنی¬داری به چشم نخورد. همچنین در پلات¬های مستقر شده خصوصیات پوشش گیاهی همانند درصد پوشش گیاهی، تنوع، غنا، یکنواختی، فراوانی و تراکم تعیین شد. نتایج نشان داد در کاربری تحت کشت Secale montanum کمترین میزان یکنواختی (59/0) و در کاربری قرق بالاترین میانگین درصد تراکم (62)، فراوانی (31/12)، تنوع (59/1) ، غنا (63/1)، درصد پوشش گیاهان خانواده بقولات (17/31)، بالشتکی (06/3) مشاهده شد. بیشترین میانگین درصد پوشش گونه¬های علفی یکساله و چندساله به ترتیب 77/10 و 87/15 بوده که در کاربری مرتعکاری شده دیده شد. بالاترین میانگین گیاهان بوته¬ای (33/29) در کاربری چرا مشاهده شد. بالاترین میانگین گندمیان چندساله و یکساله به ترتیب با 83/77 و 16/5 درصد در کاربری¬های با کشت چاودار و دیم¬زار به دست آمد.

 Abstract :

Considering the importance of Rangelands in the Western part of Mazandran province and evaluating the land use changes leading to land degradation, we studied land sue change effects on soil physic-chemical parameters and vegetation. Therefore five land uses including under grazing, grazing exlusure, cultivated lands by Secale montanum, Seeded grasslands by Bromus tomentellus and dry farming were selected. In each sites random-systematic sampling design were used with establishment of three transect and three plots along transects. Soil sampling were applied for the first 20 cm and soil texture, bulk density, aggregate stability, carbon, organic matter, particle organic matter, EC, pH, Ca, Mg, phosphorus were measured. Data analysed with GLMM and compare mean with Tukey afterwards. Results showed that dry farming had the highest bulk density (1.51) and aggregate stability was not significant. Soil carbon, organic matter, and particle organic matter was highest in seeded rangelands (1.34, 2.3, 9.87, 17.02) and had lowest values in dry farming lands (0.85, 1.47, 3.4, 5.87). EC had lowest value in grazing exlusure with 0.14. Soil pH was highest in grazing exclusure and lowest in grazing with 8.27 and 8.1 values. Seeded rangelands had highest potassium among land uses with 444 ppm. Calcium had highest values in dry farming and lowest in seeded rangelands with 335.66 and 324.83 respectively. Phosphorous had highest values 37.22 in grazing with 37.22 and 16.33 in grazing exclusures respectively. Clay values had not significant differences among land uses. Vegetation analysis showed that lands cultivated with Secale montanum had lowest evenness (0.59) and in grazing exclusure had highest density (62), frequency (12.31), diversity (1.59), richness (1.63), legumes cover (31.17), cushions (3.06). In addition, annuals and perennial herbs with 10.77 and 15.87 had highest values in seeded rangelands. Highest percentage of shrubs (29.33) was observed in grazing lands. Perennial and annual grasses was observed in secale montanum and drylands with 77.83 and 5.16 percent.
کلمات کلیدی تغییر کاربری اراضی، مرتع، پوشش گیاهی، خاک، ویژگی¬های فیزیکو شیمیایی Land use change, Range, Vegetation, Soil, Physico- chemical characteristics.


1 بهمن 1396 / تعداد نمایش : 2599